CUM CONVENISSENT SANCTI et religiosi episcopi in ecclesia Eliberitana [l]. [m] Hoc est: Felix episcopus Aequitanus, Conscius episcopus Cordubensis, Savinus episcopus Spalensis, Camerinus episcopus Tacitanus [n] Sinagius episcopus, [o] Pegrensis, Secundus Dinus episcopus Catalensis, Pardus episcopus, [p] Memtessanus, Flavianus episcopus, [q] Eliberitanus, Cantonius episcopus Corsitanus, Liberius episcopus Meritensis, Valerius episcopus Cesaragustanus, Decentius episcopus Legionensis, Melantius episcopus Toletanus, Ianuarius episcopus de Fiblaria, Vincentius episcopus, [r] Ossonobensis, Quintianus episcopus Elborensis, Successus episcopus, [s] de Eliocroca [t] Euticianus episcopus Bastitanus, Patricius episcopus Malacitanus. Resedentibus etiam triginta sex presbiteris, adstantibus diaconibus, et omni plebe universi episcopi dixerunt:
Placuit ut quicumque post fidem baptismi salutaris adulta aetate ad templum idoli idolaturus accesserit, et fecerit quod est crimen principale, nec infinem eum ad communionem suscipere.
Flamines qui post fidem lavacri et regenerationis sacrificaverint, eo quod geminaverint scelera accedente homicidio, vel triplicaverint facinus cohęrente [u] moechia, placuit eos nec in finem accipere communionem.
Item flamines qui non immolaverunt sed munus tantum dederunt, eo quod se a funestis abstinuerunt sacrificiis, placuit in finem eis prestare communionem, acta tamen legitima penitentia. Item ipsi si [v] post paenitentiam fuerint moechati, placuit ulterius eis non esse dandam communionem, ne lusisse de [w] dominica communione videatur.
||fol. 56va|| Item flamines si fuerint caticumini et se a [x] sacrificiis abstinuerint, post triennii tempora, placuit ad baptismum admitti debere.
Si qua femina furore zeli accensa flagellis verberaverit ancillam suam, ita ut intra tertium diem animam cum cruciatu effundat eo quod incertum sit voluntate an [y] casu occiderit, si voluntate, post septem annos. Si casu, per [z] quinque annorum tempora acta legitima paenitentia, ad communionem placuit admitti [a]. Quod si infra tempora constituta fuerit infirmata, accipiat [b] communionem.
Si quis vero maleficio interficiat alterum eo quod sine idolatria perficere scelus non potuit, nec in finem inpertiendam esse illi communionem.
Si quis forte fidelis post lapsum moechiae post tempora constituta acta paenitentia denuo fuerit fornicatus, placuit eum nec in finem habere communionem.
Item feminae quae nulla praecedente causa reliquerint viros suos, et alteris se copulaverint nec in finem accipiant communionem.
Item fidelis femina quae adulterum maritum reliquerit fidelem et alterum ducit prohibeatur ne ducat. Si autem duxerit non prius accipiat communionem quam is quem reliquit [c] de saeculo exierit, nisi forte necessitas infirmitatis dare conpulerit.
Si ea quam [d] caticuminus relinquit duxerit maritum, potest ad fontem lavacri admitti. ||fol. 56vb|| Hoc et circa feminas caticuminas erit observandum. Quod si fuerit quae ducitur ab eo qui uxorem inculpatam relinquit et cum scierit illum ab uxore quam sine causa relinquit, placuit in finem huiusmodi dare communionem.
Intra quinquennii autem tempora, caticumina si graviter fuerit infirmata addendum ei baptismum, placuit non denegari.
Mater vel parens vel quęlibet fidelis, si lenocinium exercuerit, eo quod alienum vendiderit corpus vel potius suum, placuit eam nec in fine accipere communionem.
Virgines quae se deo dicaverunt si pactum perdiderint virginitatis, atque eidem libidini servierint, non intellegentes quod amiserint, placuit nec in fine dandam eis esse communionem. Quod si semet persuaserint quod infirmitate corporis lapsę fuerint, etiam tempore vite suae huiusmodi feminae egerint paenitentiam, et abstinuerint se a coitu, eo quod lapsae potius videantur [e], placuit eas in finem communionem accipere debere.
Virgines quae virginitatem suam non custodierint, si eosdem qui eas violaverint duxerint et tenuerint maritos eo quod solas nuptias violaverint, post annum sine paenitentia reconciliari debebunt. Vel si alios cognoverint viros eo quod moechatae sint, placuit per quinquennii tempora acta legitima paenitentia admitti eas ad communionem.
Propter copiam puellarum, gentilibus minime in matrimonium dandę sunt virgines christianę. [f] Ne aetas in flore tumens, in adulterio animae resolvatur.
Hereticis qui errant ab ecclesia catholica, nec ipsis catholicas dandas esse puellas, sed neque Iudeis, neque hereticis dare placuit, eo ||fol. 57ra|| quod nulla possit esse societas fideli cum infidele. Si contra interdictum fecerint parentes, abstinere per quinquennium placet.
Si quis forte sacerdotibus idolorum filias suas iunxerint, placuit nec in finem eis dandam esse communionem.
Episcopi presbiteri diacones si in ministerio positi detecti fuerint quod sint moechati, placuit et propter scandalum et propter infandum crimen, nec in finem eos communionem accipere debere.
Episcopi presbiteri et [g] diaconi de locis suis negotiandi causa non discedant, nec circumeuntes provintias questuosas nundinas sectentur. Sane ad victum sibi conquirendum, aut filium aut libertum aut mercennarium aut amicum aut quemlibet mittant. Et si voluerint negotiari intra provintiam negotientur.
Si quis clericorum deditus fuerit usuras accipere placuit degradari et abstineri. Si quis etiam laicus accepisse probatur usuras, et promiserit correptus iam cessaturum, nec ulterius exacturum placet ei veniam tribui. Si vero in ea iniquitate duraverit, ab ecclesia sciat se esse proiciendum.
Si quis in civitate positus tres dominicas ad ecclesiam non accesserit, pauco tempore abstineatur, ut correptus esse videatur.
Si quis de catholica ecclesia ad heresim transitum fecerit, rursusque ad ecclesiam recurrerit, placuit huic paenitentiam non esse denegandam, eo quod cognoverit peccatum suum, qui etiam decem annis agat paenitentiam. Cui post decem annis praestari communio debet. Si vero infantes fuerint transducti quod non suo vitio peccaverunt [h], incunctanter recipi debeant.
Ieiunii super abstinentias per singulos menses placuit celebrari, exceptis diebus duorum mensium [i] iulio et augusto ob eorundem infirmitatem.
Omnes qui in peregre fuerint baptizati, eo quod eorum minime sit cognita vita, placuit ad clerum non esse promovendos ||fol. 57rb|| in alienis provintiis.
Omnis qui attulerit litteras confessorias sublato nomine confessoris, eo quod sub hac nominis gloria partim concutiant simplices, communicatoriae ei dandae sunt [k] litterę.
Errorem placuit corrigi ut omni sabbati die ieiunium superpositionem [l] celebremus [m].
Episcopus vel quilibet alius clericus, aut sororem aut filiam virginem dicatam deo tantum secum habeat extraneam vero nequaquam habere placuit.
Episcopum placuit ab eo qui non communicat munera accipere non debere.
Inerguminum qui ab erratico spiritu exagitatur, huius nomen neque ad altare cum oblatione esse recitandum, neque permittendum ut sua manu in ecclesia ministret.
Subdiaconem eum ordinari non debere qui in adolescentia sua fuerit moechatus, eo quod postmodum per subreptionem ad altiorem gradum non sit promovendus. Si autem aliqui sunt in preteritum ordinati, amoveantur.
Adolescentes qui post fidem lavacri salutaris fuerint moechati, cum duxerint uxores acta legitima paenitentia, placuit ad communionem eos admitti.
Si quis gravi lapsu in ruinam mortis inciderit, placuit agere paenitentiam non debere sine episcopi consultu, sed potius apud episcopum agat, cogente tamen infirmitate. Nec est presbororum [n] aut diaconorum communionem talibus prestare debere, nisi eis iusserit episcopus [o].
Placuit in totum prohibere episcopis presbiteris et diaconibus ac subdiaconibus positis in ministerio abstinere se a coniugibus suis et non generare filios. Quod quicumque fecerit ab honore clericatus exterminetur.
Cęreos per diem, placuit in cimiterio non incendi. Inquietandi enim sanctorum spiritus non sunt. Qui haec non observaverint arceantur ab ecclesiae communione.
Placuit prohiberi ne feminę in cimiterio pervigilent eo quod saepe sub obtentu orationis latenter [p] scelera committant.
Placuit picturas in ecclesia esse non debere nec quod colitur aut adoratur in parietibus depingatur.
Eos qui ab spiritibus inmundis vexantur, si in fine mortis fuerint constituti baptizari placet. Si vero fideles fuerint, dandam eis [q] esse communionem. Prohibendum etiam ne lucernas publicę accendant. Si facere contra interdictum voluerint, abstineantur a communione.
Peregre navigantes si [r] ecclesia in proximo non fuerit posse fidelem qui lavacrum suum integrum habet nec sit bigamus baptizare in necessitate infirmitatis positum caticuminum, ita ut si supervixerit ad episcopum eum perducat ut per manus inpositionem perfici possit.
Gentiles si in infirmitate desideraverint sibi manus inponi si fuerit eorum ex aliqua parte honesta vita, placuit eis manum inponi et fieri christianos.
Prohibere placuit ut cum rationes suas accipiunt possessores quicquid ad idolum datum fuerit acceptum non ferant. Si vero post interdictum fecerint per quinquennii spatia temporis a communione esse arcendos.
Admonere placuit fideles, ut quantum possunt prohibeant, ne idola in domibus suis habeant. Si vero vim metuunt servorum, vel se ipsos puros [s] conservent. Si non fecerint alieni ab ecclesia habeantur.
Eos qui ad primam fidem credulitatis accedunt si bonę fuerint conversationis, intra biennium temporis placuit ad baptismi gratiam admitti debere. Nisi infirmitate [t] conpellente coegerit ratio vel sotio subvenire periclytanti, vel gratiam postulanti.
Parvam institutionem emendari placuit iuxta auctoritatem scripturarum, ut cuncti diem pentecostes celebremus. Quod qui non fecerit, quasi novem heresem induxisse notetur.
Meretrix quae aliquando fuerit et postea habuerit maritum, si postmodum ad credulitatem venerit incunctanter placuit esse recipiendam.
Qui aliquando fuerit caticuminus, et per infinita tempora numquam ad [u] ecclesiam accesserit si eum de clero quisquam agnoverit voluisse esse christianum, aut testes aliqui extiterint fideles, placuit ei baptismum non negari, eo quod in vetere homine deliquisse videatur.
Si quis fidelis apostata per infinita tempora ad ecclesiam non accesserit, si tamen aliquando fuerit reversus nec fuerit ||fol. 57vb|| idolator, post decem annos placuit eum communionem accipere.
Si quis fidelis habens uxorem non semel sed saepe fuerit mechatus, in finem mortis est conveniendus. Quod si se promiserit cessaturum detur ei communio. Si resuscitatus rursus fuerit moechatus, placuit ulterius non ludere eum de communione pacis.
Emendari placuit ut hi qui baptizantur ut fieri solebat, nummos in concam non mittant, ne sacerdos quod gratis accepit pretio distrahere videatur, neque pedes eorum lavandi sunt a sacerdotibus vel clericis.
Ammonere placuit possessores ut non patiantur fructus suos quos a deo percipiunt cum gratiarum actione a Iudeis benedici ne nostram irritam et infirmam faciant benedictionem. Si quis post interdictum facere usurpaverit penitus ab ecclesia abiciatur.
Si vero aliquis clericus sive fidelis fuerit qui cum Iudeis cibum sumpserit, placuit eum a communione abstineri, ut debeat emendari.
Ex omni heresi si qui ad nos fidelis venerit minime est ad clerum promovendus. Vel si qui sunt in praeteritum ordinati sine dubio deponantur.
Hi qui inventi fuerint libellos famosos in ecclesia ponere anathematizentur.
Placuit cunctis ut ab eo [v] episcopo quis recipiat communionem, a quo abstentus in crimine aliquo quis fuerit. Quod si alius episcopus presumpserit eum admitti illo adhuc minime faciente vel consentiente a quo fuerat communione privatus, sciat se huiusmodi causas inter fratres esse cum status sui periculo prestaturum.
Si qui parentes fidem fregerint sponsaliorum triennii tempore abstineant se a communione. Si tamen idem sponsus vel sponsa in gravi crimine fuerint deprehensi, excusati erunt parentes. Si vero in eodem fuerint vitio et polluerunt se consentiendo superior sententia servetur.
Sacerdotes [w] qui tantum coronam sacrificantes portant nec sacrificant, nec de suis sumptibus aliquid idolis praestant placuit post biennium accipere communionem.
Magistratus vero anno quo agit duumviratum prohibendum placet ut se ab ecclesia cohibeat.
Matronę vel earum mariti vestimenta sua ad ornandam sęculariter pompam non dent. Et si fecerint triennii tempore abstineantur.
||fol. 58ra||Placuit ubicumque et maxime in eo loco in quo primae cathedrae constitutus est episcopus, ut interrogentur hi qui communicatorias litteras tradunt, an omnia recte habeant et suo testimonio comprobent.
Prohibendum ne quis christianus aut gentilis ad idolum Capitolii causa sacrificandi ascendat et videat. Quod si fecerit pari crimine teneatur. Si fuerit fidelis, post decem annos acta penitentia recipiatur.
Si quis idola fregerit et ibidem fuerit occisus, quia in evangelio scriptum non est, neque invenitur sub apostolis umquam factum, placuit in numerum eum non recipi martyrum.
Si quis post obitum uxoris suae sororem eius duxerit, et ipsa sit fidelis quinquennio a communione placuit abstineri nisi forte velocius dari pacem necessitas coegerit infirmitatis.
Si auriga aut pantomimus credere voluerint, placuit ut prius artibus suis renuntient, et tunc demum suscipiantur, ita ut ulterius non revertantur. Qui si facere contra interdictum temptaverint [x], proiciantur ab ecclesia.
Si qua mulier per adulterium absente marito conceperit, idque post facinus occiderit, placuit ei nec in finem dandam esse communionem, eo quod geminaverit scelus.
Si qua mulier usque in finem mortis suae cum alieno viro fuerit [y] moechata, placuit nec in finem dandam [z] ei esse communionem. Si vero eam reliquerit, post decem annos recipi ad communionem acta legitima paenitentia.
Si cuius clerici uxor fuerit moechata et sciat eam maritus suus moechari, et eam non statim proiecerit, nec in finem accipiat communionem, ne ab his qui exemplum bonę conversationis esse debent, videantur scelerum magisteria procedere.
Si quis praevignam [a] suam duxerit uxorem, eo quod sit incestus, placuit nec in finem dandam esse communionem.
Prohibendum ne qua fidelis vel caticumina, aut comicos aut viros scenicos habeant, quaecumque hoc fecerit a communione arceatur.
Caticumina si per adulterium conceperit et conceptum necaverit, placuit eam in fine baptizari.
Si quis forte habens uxorem semel fuerit lapsus, placuit eum quinquennio agere debere de ea re paenitentiam, et sic reconciliari nisi necessitas infirmitatis coegerit ante tempus dare communionem, hoc et circa feminas observandum.
Si conscio marito uxor fuerit moechata uxor, placuit nec in finem ||fol. 58rb|| dandam ei esse communionem. Si vero eam reliquerit, post decem annos accipiat communionem, si eam cum scierit adulteram aliquo tempore in domo sua retinuit.
Stupratoribus puerorum, nec in finem dandam esse communionem.
Si qua vidua fuerit moechata, et eundem postea habuerit maritum post quinquennii tempus acta legitima paenitentia, placuit eam communione reconciliari. Si alium duxerit relicto [b] illo, nec in fine dandam ei esse communionem. Vel si fuerit ille fidelis quem accepit, communionem non accipiat, nisi post decem annos acta legitima paenitentia, nisi infirmitas coegerit velocius dare communionem.
Delator si quis extiterit fidelis, et per delationem eius aliquis fuerit praescriptus vel interfectus, placuit eum nec in fine accipere communionem. Si levior causa fuerit, intra quinquennium accipere poterit communionem. Si caticuminus fuerit, post quinquennii tempora, admittatur ad baptismum.
Falsus testis prout crimen est abstinebitur, si tamen non fuerit mortis quod obiecit. Et si probaverit quod diu tacuerit biennii tempore abstinebitur. Si autem non probaverit, conventu clericorum placuit per quinquennium abstineri.
Si quis autem episcopum vel presbiterum vel diaconum [c] falsis criminibus appetierit, et probare non potuerit, nec in fine dandam ei esse communionem.
Si quis diaconum se permiserit ordinari et postea fuerit detectus in crimine mortis quod aliquando commiserit, si sponte fuerit confessus, placuit eum acta legitima paenitentia, post triennium accipere communionem. Quod si alius eum detexerit post quinquennium acta paenitentia, accipere communionem laicam debere.
Si quis diaconus regens plebem sine episcopo vel presbitero aliquos baptizaverit, episcopos [d] eos per benedictionem perficere debebit, quod si ante de saeculo recesserit, sub fide qua quis credidit poterit esse iustus.
Si quis fidelis habens uxorem cum Iudea vel gentile fuerit moechatus, a communione arceatur. Quod si alius eum detexerit, post quinquennium acta legitima paenitentia poterit dominicę sociari communioni.
Si quis fidelis alea id est tabula luserit placuit eum abstineri, et si emendatus cessaverit, post annum poterit reconciliari communioni [e].
Prohibendum ut liberti quorum patroni in saeculo fue||fol. 58va||rint, ad clerum non prohibeantur.
Ne feminae suo potius absque maritorum [f] nominibus laicis scribere audeant qui fideles sunt, vel litteras alicuius pacificas ad suum solum nomen scriptas accipiant.
Stand: 2008-03-02