Sub imperatoribus Theodosio minore, et Valentiniano, Theodosio septies et Festo consulibus, cum in voluntate domini apud Regensem ecclesiam convenissemus, et transgressionis apud Ebrudunensem ecclesiam habitę remedium quęreretur, qua sacris ecclesiae canonibus ac reverendis patrum constitutionibus omni parte neglectis absque trium praesentia absque provintialium litteris sine metropolitani auctoritate irritam [c] ordinationis speciem a duobus temere convenientibus presumptam esse clarebat. Non minus doloris de praesumentum lapsu, quam de ecclesiae ipsius convulsione in pectoribus omnium diutina conlatione versatum est. Primum itaque quia non ulciscendi sed remediandi studium, nutu domini universorum pectora prorsus sacerdotali consilio insederat in sermonibus singulis proprietate pręspecta patuit, quod sicut reproba quae presumpta essent in irritum [d] devocanda, ita eos qui reproba presumpsissent, quamvis confundere censura cogeret, caritati liceret absolvere. Presertim cum hi qui in tam perversa incidissent, a primo lapsu ipsius diei adhibitis passim praecibus culpam sibi penitentes aut ignorantiae proscriptioni inputassent. Quia etsi inveniabile crederetur sacerdotem sacerdotalia statuta nescisse, levius tamen erat quam si ore inpudenti fateretur ||fol. 48va|| se nota calcasse.
Item eos qui tam incondita ac tam instabilia usurpaverant, placuit misericordiae et caritatis occursu, ita in communionem dilectionemque recipi, ut scirent secundum recentem et saluberrimam Taurinantis [e] synodi definitionem ad perpetuam vitę istius suffusionem, nullis se de cetero ordinationibus nullis ordinariis futuros interesse consiliis. Quia nihil salubre ab illis statuendum expectaretur quia tantę corruptionis, tam detestanda exempla praebuerant Ebruduensi ecclesiae [f]. Ante omnia mature [g] visum est consulendum quia quattuor de biennii mensibus sacerdote legitimo destituta hoc gravius egrotaverat, quod clericus innocens, disciplinę ut probatum est memor quorundam insolentia ac varia pertubatione vexatus, etiam in [h] sacerdotibus ac ministris minas ac iurgia, et vim acerbissimam pernitiosa nuper cede protulerat, nec poterat differri bonorum ac disciplinae memor, ne [i] vel expectatione videretur contumatium et inquietorum vota palpare. Quorum conspirationes quae in praeteritum quantum depraehendi potest, animadversione ecclesiastica puniendae, et in futurum mancipandę erant. Itaque ordinationem quam canones irritam [k] definiunt, nos quoque vacuandam esse censuimus. In qua praetermissa trium praesentia, nec [l] expetitis conprovintialium litteris, metropolitani quoque voluntate neglecta prorsus nihil quod episcopum faceret ostensum est.
Itaque placuit in voluntate domini remoto hoc qui perperam adsumptus erat episcopus, fieri omnino fratrum constitutionem ecclesiastica traditione servata. Verum quia hęc sancta synodus, non disciplinam tantum, sed et misericordiam gessit. Cumque occurreret quod se armentarius diebus proximis eidem ecclesiae multa adsentatorum insolentia retulisset, occurrebat tamen quod ante admonitionem discessisset, quod a nonnullis sacerdotum, in hoc ipsum confirmatus, se etiam privatae domui reddidisset, quod epistolas ad clerum ipsum emiserat, quibus episcopatum quem se indeptum agnoscebat, appetere renuntiaverat, erat in nomen suum potens, et hoc ipsum quod stabiliter, et in se praesumptum, [m] erat iam tunc inordinatum et irritum futurum protestatum esse confirmans, in illam potius partem declinata ||fol. 48vb|| sententia est, ut iuveni edocto in timore domini plus suffragaretur, quod in acto viciosissimo interdum sana sensisset, quam quod iuvenalibus titillationibus aliqua in parte cessisset. Itaque praetermissis his quae in ingressu ipsius eum absque ullius excusationis effugio culpae sociatum asseverant velut innocentem eundem praeterire sacerdotes domini qui huic concilio aderant dampnatione vacuum maluerunt.
Quod ergo in quibusdam scismaticis recipiendis Nicenum concilium statuit a singulis per territoria sua, hoc etiam praesens conventus statuit ab omnibus debere servari. Id est ut cuicumque de fratribus tale aliquid caritatis consilia dictaverint, liceat unam parrochiarum suarum ecclesiam cedere, in qua aut coepiscopi nomine ut idem canon loquitur aut peregrina ut aiunt communione fruerentur. Primum itaque statuitur ut hoc in qualibet provintia preterquam in Alpina maritima liceat. Quam si aliqua in parte accesserit, ut malorum incitator et quietis inpaciens dampnationi quam in se provocaverat subiacebit. Sed si quis eidem quicquam ex his quae statuta sunt transgredienti communicaverit, a communione omnium fiat [n] alienus. Deinde ut quolibet in loco praeterquam in publico gerentur, ne quisquam ei laicus decernatur quem curie et civitatis species aut ordo nobilitat. Additur ne umquam in civitatibus vel episcoporum absentia offerre praesumat, nec ordinare vel ultimum clericum. Nec [o] in eadem ecclesia quae illi [p] cuiuscumque misericordia fuerit attributa. Nec ulli episcoporum vel succedente ętate adsumpto aliquo in rudimentis suis, huic quasi pro aetatis reverentia cedere liceat. Nec usquam ipsi quicquam de episcopalibus officiis usurpare, praeterquam in ecclesia quam cuiusquam misericordia fuerit indeptus. In qua ei solum neofitos confirmare et ante presbiteros offerre conceditur. Quod si umquam taliter aliquid caritate alterius provocatus habitationis commutationem variaverit, non aliter in alia ecclesia requiem accipiat quam in priori habuit cui renuntiaverat. Nec omnino umquam duarum ecclesiarum gubernationem obtineat, cui etiam in ea quae ipsi ceditur, ministros a civitatis episcopo necesse est ordinari. Sane quia ministrorum mentio facta est, et nonnulli ab ipso inventi sunt excommunicati temere in clero provecti, statutum est ||fol. 49ra|| eos qui ita adsumpti sunt deponendos. Quibus autem nulla conversationis macula preiudicaverit prout Ebrumdeunensi [q] sacerdoti constituendo visum est, aut in ecclesiae suae ministerio tenendos, aut [r] ad ipsum quocumque habitasset transferrendos, plebique acciperent licentiam ex constitutionis huius permissu benedicere, ut supra definitum est, et in una atque eadem ecclesia neofitos confirmare, in castellis ac vicis totum illis ante presbiteros sicubi venerint liceat, quod in civitatibus omnino prescribitur.
Ut presbiteri privatim fidelibus desiderantibus benedicant, et interminatas has discussiones visum omnino presbitero per familias per agros per privatas domos pro desiderio fidelium facultatem benedictionis aperire, quod nonnullas iam provintias habere occurrit. Huic autem etiam in ecclesiarum plebibus per loca tamen magis quam per urbes, hoc visum est esse tribuendum. In ecclesia quoque qua ordinatus fuerit consecrandi virginem sicut confirmandi neofitum ius habebit. Et per omnia ut sit multę indulgentiae testimonium, semper se inferiorem episcopo, superiorem presbitero agat, mandatis votisque omnium sanctorum prosequentibus vivat in timore domini, et episcopum suum colat deo serviat, synodi circa se benivolentiae gratias agat, semperque indignum se indultis negatis et inparem esse fateatur.
In commune autem omnes qui convenerant sacerdotes sibimetipsis contra huiusmodi scandala praecavendum censuerunt. Itaque propter eiusmodi temeritatem stabili definitione consultum est, ut de cetero observaretur, ne quis ad eam ecclesiam quae episcopum perdidisset, nisi vicinae ecclesiae episcopus exsequiarum tempore accederet. Qui tamen statim ecclesiae ipsius curam districtissime gereret, ne quid ante ordinationem discordantium in novitatibus clericorum subversioni liceret. Itaque cum tale aliquid accidit vicinis vicinarum ecclesiarum, inspectio discriptio recensioque rerum mandatur.
Haec autem omnia exequiarum tempore usque ad septimam defuncti diem aget exin ecclesiae referens mandatum metropolitani, simul cum omnibus sanctis episcopis sepeliatur. Nec quisquam ad ecclesiam quae summum amiserat ||fol. 49rb|| sacerdotem, nisi metropolitani litteris invitatus, ne a plebe decipiatur accedat et vim pati voluisse videatur.
Ego Hilarius episcopus iuxta id quod universis sanctis episcopis meis qui mecum subscripserunt placuit statuta patrum hisdem definitionibus subscripsi sub die XVI kł decb Theodosio augusto, VII Festo, v cc honestis. Ego Severianus episcopus huic definitioni interfui et subscripsi die cons suprascrip, ego Audentius episcopus, statutis [t] interfui, die et con supscrip. Ego Iulius episcopus, statutis interfui et subs, die et consuł. Ego Acadius [u] episcopus his definitionibus interfui et subs, die et consuł suprascriptis. Ego Auspicius episcopus his definitionibus interfui, die con suƀ, ego Severus episcopus his definitionibus interfui et subscripsi. Ego Valerius episcopus his definitionibus interfui, die et consuł, subs. Ego Nenterius episcopus, his definitionibus interfui, die et consuł suƀ. Ego Ausclepius episcopus, his definitionibus interfui et suƀ [v] Ego Theodorus episcopus his definitionibus interfui et subs. Ego Vincentius presbiter episcopi Constantiniani ab eodem ordinatus interfui vice ipsius et subscripsi.
Stand: 2008-03-02