De his clericis qui in obsessionibus necessitate positi fuerint, id statutum est ut qui altario ministrant, et Christi corpus et sanguinem tradunt, vel vasa sacro offitio deputata contractant, ut ab omni humano sanguine, etiam [f] hostili se abstineant. Quod si in hoc inciderint, duobus annis tam offitio quam communione priventur. Ita ut duobus annis, vigiliis, ieiuniis, orationibus, et elemosinis pro viribus quas dominus donaverit expientur, et ita demum offitio vel communioni reddantur. Ea tamen ratione, ne ulterius ad offitia pociora promoveantur. Quod si in praefinito [g] tempore neglegentiores circa salutem suam extiterint, pręstolandi ipsius paenitentiae tempus in potestate maneat sacerdotis.
Hi vero qui male conceptos ex adulterio factos, vel editos necare studuerint, vel in ventris matrum pocionibus aliquibus conliserint, in utroque sexu adulteris, post septem [h] annorum curricula communio tribuatur. Ita tamen ut omni tempore vitae suae fletibus et humilitati [i] insistant. Si vero clerici fuerint offitium eis ministrandi recuperare non liceat. Attamen in choro psallentium a tempore receptę communionis intersint ipsis beneficis. In exitu tantum si facinora sua omni tempore vitae suae defleverint, communio eis tribuatur [k].
De monachis vero id observari placuit quod synodus Agatensis noscitur decrevisse: Hoc tantummodo adiciendo ut cum pro ecclesiae utilitate aliquos episcopus probaverit, in clericatus offitio promovendos cum abbatis voluntate debeant ordinari. Ea vero quae in iure monasterii de facultatibus offeruntur, in nullo diocesana lege ab episcopis contingantur. Si autem ex laicis, quisquam a se factam ||fol. 60va|| basilicam consecrari desiderat, nequaquam eam sub monasterii specie ubi congregatio non colligitur vel regula ab episcopo non constituitur, a diocesana lege audeat segregare.
De his qui se incesti pollutione commaculant placuit quousque in ipso detestando et inlicito carnis contubernio perseverant usque ad missam tantum caticuminorum in ecclesia admittantur. Cum quibus etiam nec cibum sumere ulli christianorum, sicut apostolus iussit oportet.
Hi qui altario dei deserviunt, si subito in flenda carnis fragilitate corruerint et domino respiciente digne pęnituerint [l], ita ut mortificato corpore cordis [m] contriti sacrifitium deo offerant, maneat in potestate pontificis vel veraciter afflictos non diu suspendere, vel desidiosos prolixiore tempore ab ecclesiae corpore segregare. Ita tamen ut sic offitiorum suorum loca recipiant, ne possint ad altiora offitia ulterius promoveri. Quod si iterato velut canes ad vomitum reversi fuerint, non solum dignitate offitii careant, sed etiam sanctam communionem nisi in exitu non [n] percipiant.
Qui penitenti viduae vel virgini religiosę vim stupri intulerit, si se ab eo sequestrare noluerit, pariter a communione [o] christianorum consortio segregentur. Si vero illa quae vim pertulit ad sanctam religionem redierit, in illo solo sententia excommunicationis teneatur quoadusque publice peniteat.
Qui sacramento se obligaverit ut litigans cum quolibet, ad pacem nullomodo redeat, pro periurio uno anno a communione corporis et sanguinis domini segregatus, reatum suum elemosinis, fletibus et quantis potuerit ieiuniis absolvat. Ad caritatem vero quae operit multitudinem peccatorum celeriter venire festinet.
Nullus clericorum servum aut discipulum suum ad ecclesiam confugientem extrahere audeat, vel flagellare praesumat, quod si fecerit donec digne peniteat, a loco cui honorem non dedit segregetur.
De his qui in praevaricatione rebaptizati [p] sine aliqua necessitate vel tormento dilapsi sunt, placuit ut circa eos illa Niceni synodi statuta serventur. Quae de praevaricatoribus censita esse noscuntur. Id est ut septem annis inter caticuminos orent, et [q] duos inter catholicos, et postea moderatione et clementia episcopi, fidelibus in ||fol. 60vb|| oblatione eucharistiae communicent.
Qui iubente sacerdote pro quacumque culpa ab ecclesia exire contempserit, pro noxa contumatiae tardius [r] recipiatur ad veniam.
Si qui clerici in mutuam cedem proruperint prout dignitas offitiorum in tali excessus contumelia pertulerit a pontifice districtius vindicetur.
Qui contra decreta canonum indiscrete clericos usque nunc ordinaverunt, eis dominus vel sancta et ecclesiastica caritas ignoscat. Amodo vero si in tali causa proruperint [s], decretum canonum quod circa eorum personas statutum est, id est ut nullum iam ordinare audeant observetur, vel qui deinceps ordinati fuerint deponantur. Hi vero qui tales hactenus [t] ordinati sunt nullo tempore promoveantur.
Catholicus qui filios suos in heresim baptizandos obtulerit, oblatio illius in ecclesia nullatenus recipiatur.
Cum rebaptizatis fideles religiosi, nec in cibo participent.
Familiaritatem extranearum mulierum, licet ex toto sancti patres antiquis monitionibus praeceperint ecclesiis evitandum, id nunc tamen nobis visum est, ut qui talis probabitur, post primam et secundam commonitionem, si emendare neglexerit, donec in vitio perseverat, officii sui dignitate privetur. Quod si se deo iuvante correxerit, sancto ministerio restauretur.
Licet de re huiuscemodi quam constituere salubri ordinatione decernimus prisca auctoritas canonum nequaquam siluerit, sed evidenti sanctione praeceperit ut cuiuscumque ecclesiae pontifice defuncto non passim pro libito suo in earum rerum direptionem quas obiens dereliquit quisquam inruat, domumque subvertat, sed sacerdos qui exsequiarum tempore adest, omnia quae ad utilitatem et conservationem pertinent, debeat diligenti circumspectione munire. Tamen quia ipsa sanctio quod peius est a multis clericis cognoscitur violari, ita ut non iubente sacerdote expectorato affectu totaque disciplinae severitate posthabita, immaniter quae in domo pontificali repperiuntur invadunt et abradunt. Ideo nunc haec huius placiti constitutione inter nos censura placuit custodiri, ||fol. 61ra|| ut defuncto antestite, vel etiam adhuc in supremis agente, nullus clericorum cuiuslibet ordinis offitii gradusve sit quicquam de domo praesumat, vel de utilitate quae instrumenti domus esse noscitur. Id est mobilis et immobilis rei ecclesiasticę conetur invadere nihil furto, nihil dolo suprimens, auferens atque abscondens, sed is cui domus commissa est subiunctis sibi cum consilio uno, vel duobus fidelissimis omnia ad tempus pontificis substituendi debeat conservare, vel his qui in domo inveniuntur clericis consueta alimonia administrare substitutus autem antestis susceptę sedis commoda ordinabit velut deus imperavit ut eis uti cum his [u] debeat, quos cognoverit disciplinae et caritati praedecessoris sui fideliter paruisse, quod si quisquam post haec cuiuslibet ordinis ut superius dictum est clericus quacumque occasione vel de omni facultate quippiam probatus fuerit abstulisse vel si forsitan dolo aliquo subpressisse, reus sacrilegii prolixiori anathemate condempnetur. Et vix quoque peregrina ei communio concedatur. Quia durum est ut hi quos constat in servitio domini cum primae sedis antestite desudasse ab his qui suarum rerum incubatores vel utilitatibus servientes atque vacantes fuisse noscuntur, despecti aliquatenus crucientur.
Sergius episcopus in Christi nomine has constitutiones secundum quod nobis cum fratribus deo inspirante complacuit, relegi et subscripsi. Iustus in Christi nomine episcopus subscripsi. Casontius in Christi nomine episcopus subscripsi. Iohannes in Christi nomine episcopus subscripsi. Petrus in Christi nomine episcopus subscripsi. Maurulio in Christi nomine episcopus subscripsi. Taurus in Christi nomine episcopus subscripsi. Febroarius in Christi nomine episcopus subscripsi. Gratus in Christi nomine presbiter, directus a domino meo Stafilio episcopo his constitutionibus interfui et subscripsi.
Stand: 2008-03-02